In vitro - co warto wiedzieć o zapłodnieniu pozaustrojowym?
W poniższym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje na temat zapłodnienia pozaustrojowego czyli in vitro. Jak również przedstawimy krok po kroku jak przebiega cały ten proces.
Zapłodnienie pozaustrojowe dla wielu par jest jedyną nadzieją na posiadanie potomstwa. Obecnie, aż 15% par na świecie ma problem z zajściem w ciążę. Niepłodne pary mogą spełnić swoje marzenie o dziecku dzięki dostępowi do metod wspomaganego rozrodu.
In vitro - etapy
Procedura in vitro składa się zasadniczo z trzech etapów:
- stymulacji hormonalnej,
- pobrania komórek jajowych i ich zapłodnienia w warunkach laboratoryjnych,
- transferu zarodka do jamy macicy.
Stymulacja hormonalna
Stymulacja hormonalna to specjalne zastrzyki hormonalne, które mają spowodować produkcję odpowiedniej liczby dojrzałych pęcherzyków jajnikowych u kobiety. Potem komórki są pobierana poprzez nakłucie jajnika. Zabieg ten nazywamy punkcją jajników.
Połączenie komórki jajowej z plemnikiem
Połaczenie komórki jajowej z plemnikiem wygląda tak samo jak podczas naturalnego zapłodnienia, jedyna różnica przy in vitro to otoczenie, dzieje się to w warunkach laboratoryjnych. Proces zapłodnienia pozaustrojowego można przeprowadzić kilkoma metodami. Obecnie jedną z najczęściej stosowanych technik in vitro dającą najlepsze efekty jest metoda IMSI (ang. Intracytoplasmic Morphologically Selected Sperm Injection).
Metoda IMSI polega na docytoplazmatycznej iniekcji odpowiednio wyselekcjonowanych plemników. Przy pomocy tzw. mikromanipulatora umieszcza się, najlepszy pod względem jakości, plemnik we wnętrzu komórki jajowej. Dzięki temu dwie gamety – męski plemnik i żeńska komórka jajowa – łączą się ze sobą, dając nowe życie. Następnie zarodek jest umieszczany w specjalnym inkubatorze, który ma odtworzyć warunki zbliżone do naturalnych, gdzie dojrzewa przez kolejne 2-3 dni (czasem hodowla trwa do piątej lub szóstej doby). Cały proces odbywa się oczywiście pod czujnym okiem embriologa, który obserwuje, czy powstały zarodek wygląda i dzieli się prawidłowo. Jeżeli embriolog stwierdzi, że wszystko jest w porządku, zarodek jest przenoszony do jamy macicy.
Transfer zarodka do macicy
Transfer zarodka do macicy wprowadza się za pomocą miękkiego, bardzo cienkiego cewnika. Kobieta jeszcze przed transferem przyjmuje odpowiednie leki. Dzięki, którym macica jest wcześniej odpowiednio przygotowywana, by zarodek bez problemu mógł się w niej zagnieździć
In vitro z komórką dawcy
W sytuacji, gdy nie można wykorzystać własnych komórek rozrodczych jest możliwość skorzystania z komórek dawców. Niektóre pary nie mogą zajść w ciąże, ponieważ u jednego z partnerów brakuje prawidłowych komórek rozrodczych. W takim przypadku para może zaadoptować pobrane od anonimowych dawców komórki rozrodcze tj. plemniki lub komórki jajowe. Natomiast, gdy problem niepłodności dotyczy obojga partnerów i żadna ze stron nie może wykorzystać swoich komórek, można zdecydować się na adopcje zarodka.
In vitro wskazania
Według Światowej Organizacji Zdrowia o niepłodności możemy mówić wtedy, gdy po roku regularnego współżycia tj. 3-4 razy w tygodniu, bez stosowania żadnych środków antykoncepcyjnych, nie udaje się uzyskać ciąży. Po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu medycznego i wykonaniu szeregu badań: hormonalnych, infekcyjnych, immunologicznych, genetycznych czy badaniu nasienia u mężczyzny, lekarz podejmuje decyzje o dalszym postępowaniu. In vitro czyli zapłodnienie pozaustrojowe zawsze proponowane jest na końcu, gdy nie przynoszą rezultatu wszystkie dostępne sposoby leczenia niepłodnej pary.
In vitro a kobieta
W szczególności zapłodnienie pozaustrojowe zaleca się:
- kobietom z obustronnym pooperacyjnym brakiem jajowodów lub pozapalną niedrożnością jajowodów,
- kobietom z ciężką postacią endometriozy,
- kobietom w młodym wieku z obniżoną rezerwą jajnikową,
- kobietom, u których stwierdzono wczesną menopauzę/wczesne wygaśnięcie funkcji jajników,
- kobietom z niepłodnością idiopatyczną, gdzie przyczyna niepłodności jest trudna do ustalenia,
- kobietom z zaburzeniami hormonalnymi, w tym z zespołem policystycznych jajników.
Invitro a mężczyzna
W przypadku mężczyzn wskazaniem do in vitro są:
- złe parametry nasienia, czyli zbyt mała liczba plemników w nasieniu, zbyt niska ich ruchliwość, nieprawidłowości w budowie lub też całkowity brak plemników w nasieniu. Taki stan może być spowodowany wieloma czynnikami, np. uszkodzeniem lub chorobami jąder.
Bliżej natury
AneVivo to koleja z metod rozrodu wspomaganego medycznie. Jet to bez wątpienia innowacyjna metoda wspomaganego rozrodu opracowana przez szwajcarska firma biotechnologiczna Anecova. Sam proces zapłodnienia jest bardziej zbliżony do naturalnego, gdyż odbywa się w ciele kobiety. Czas kiedy zarodek przebywa poza organizmem kobiety jest skrócony do minimum. Stąd organizm matki ma bezpośredni kontakt z organizmem dziecka od najwcześniejszych etapów jego życia.
Macica sama dostosowuje się do obecności zarodka, tak jak ma to miejsce w naturalnym procesie zapłodnienia. Dzieje się to wszystko za sprawą maleńkiej, silikonowej kapsułki o długości 1 cm i szerokości 1 mm, w której umieszcza się komórki jajowe oraz plemniki. Następnie kapsułkę wkłada się do macicy pacjentki, gdzie w naturalny sposób dochodzi do zapłodnienia. Kapsułka jest wyposażona w tysiące mikrodziurek, przez które przenikają substancje odżywcze. Gdy mija doba kapsułka jest wyciągana, a w ciągu kolejnych 2-4 dni zarodek wraca do macicy.
Podsumowując, korzyści jakie płyną ze stosowania metody AneVivo są następujące:
- Procedura jest najbardziej zbliżona do warunków naturalnych.
- Wykorzystanie metody może pozytywnie wpływać na rozwój zarodków.
- Stosowanie techniki umożliwia kobietom dbać o zarodek od najwcześniejszych etapów jego życia.A tym samym skraca się do minimum czas przebywania zarodka poza organizmem matki
- Technika ta pozwala na swobodny przepływ płynów, substancji odżywczych, komórek endometrium i innych składników komórkowych w celu oddziaływania między zarodkiem a środowiskiem matki.
- Korzystny wpływ na endometrium może mieć obecność zarodka w naturalnym środowisku podczas zapłodnienia.
- Metoda ta pozwala zmniejszyć narażenie zarodka w bardzo wczesnej jego fazie na syntetyczne płyny stosowane w laboratorium.