Sklejenie warg sromowych

Sklejenie warg sromowych u dziewczynki inaczej określane jest mianem zrośnięcia, zlepienia lub synechii. Polega ono na całkowitym lub częściowym zespoleniu mniejszych warg sromowych u dziecka w linii środkowej. W prawidłowych warunkach po rozchyleniu większych warg sromowych, wargi sromowe mniejsze powinny być widoczne i rozchodzić się na boki, pozwalając zobaczyć cewkę moczową oraz wejście do pochwy. W zależności od stopnia zaawansowania, zlepieniu przy pomocy przezroczystej, cienkiej błony ulega mniejszy lub większy fragment warg, pozostawiając co najmniej niewielki otwór umożliwiający wypływ moczu, zlokalizowany bezpośrednio pod łechtaczką.
Sklejenie warg sromowych u dziewczynki jest schorzeniem nabytym, które zwykle pojawia się u dzieci w pierwszych dwóch latach życia, choć może pojawić się także u starszych dziewczynek, w wieku około 6-7 lat. Szacuje się, że problem ten dotyka nawet 2% dziewczynek.

Nie ma jednoznacznej przyczyny, odpowiadającej za sklejenie warg sromowych u dzieci. Wśród głównych czynników sprzyjających temu schorzeniu wymienia się:

• Nieprawidłową higienę okolic intymnych dzieci (m.in. stosowanie drażniących i wysuszających środków myjących czy mocno perfumowanych chusteczek higienicznych),
• Zbyt rzadkie zmienianie pieluszki,
• Częste infekcje układu moczowego,
• Drażnienie i urazy mechaniczne okolic intymnych (pocieranie, zbyt ciasna pieluszka, za małe majtki).

Istotną rolę w sklejeniu warg sromowych u dziewczynek odgrywa niski poziom estrogenów w ich organizmie. Są one odpowiedzialne m.in. za produkcję wydzieliny, która zapewnia odpowiednie nawilżenie okolic intymnych. Hipoestrogenizm sprawia, że wargi sromowe mniejsze są cienkie i suche, a co za tym idzie łatwo ulegają podrażnieniom i uszkodzeniom. Sprzyja to uszkadzaniu się naskórka, który w procesie gojenia skleja się z przylegającym do niego naskórkiem drugiej wargi sromowej. Z tego też powodu sklejenie warg sromowych występuje głównie u małych dziewczynek, a u dorosłych kobiet spotykane jest niezwykle rzadko, głównie po menopauzie.

Zdarza się, że sklejenie warg sromowych nie daje nawet przez dłuższy okres czasu u dziecka widocznych objawów. Z tego względu wiele przypadków wykrywanych jest przypadkowo, w trakcie rutynowego bilansu u dziecka. Charakterystycznymi, widocznymi objawami sklejenia warg sromowych są jednak:

• Dyskomfort i trudności w trakcie oddawania moczu,
• Świąd i pieczenie okolic intymnych,
• Zmiana kierunku wypływu moczu,
• Moczenie się dziecka, które związane jest z wypływaniem moczu z tzw. zachyłków.

Jak sprawdzić czy u dziewczynki występuje problem sklejenia warg sromowych? Po rozchyleniu większych warg sromowych, od strony łechtaczki w dół, widoczna jest przezroczysta, szarawa błonka, z niewielkim otworem przez który wypływa mocz. Rodzaj sklejenia wyróżnia się na podstawie miejsca i dzieli się na zrost przedni, środkowy oraz tylny (najczęściej występujący i najbardziej rozległy). Co ważne, w większości przypadków wejście do pochwy jest całkowicie zasłonięte.

Nieleczone sklejenie warg sromowych u dziewczynki rzadko ustępuje samoistnie, a z czasem może powodować komplikacje i trudne do wyleczenia powikłania. Są one głównie spowodowane zalegającym w zachyłkach lub cofającym się moczem i trudnością z zachowaniem odpowiedniej higieny okolic intymnych, co prowadzi do infekcji zarówno dróg moczowych dziecka jak i infekcji intymnych.

Rodzaj leczenia zależy od stopnia zaawansowania sklejenia oraz objawów towarzyszących. Zawsze jednak sposób terapii należy skonsultować z pediatrą lub ginekologiem dziecięcym. Jeżeli sklejenie warg sromowych u dziewczynki jest niewielkie i nie powoduje żadnych dodatkowych dolegliwości, najlepszym rozwiązaniem jest poczekanie, aż ulegną one samoistnemu rozklejeniu. W tym czasie należy stosować się do zaleceń lekarskich w zakresie pielęgnacji okolic intymnych dziecka (m.in. dokładne mycie, osuszanie i natłuszczanie miejsc intymnych) i obserwować czy sklejenie nie ulega powiększeniu.

Popularną metodą leczenia sklejenia warg sromowych u dziecka jest terapia farmakologiczna, polegająca na zastosowaniu miejscowo maści estrogenowej. Należy ją aplikować wzdłuż linii warg przez około 2 do nawet 6 tygodni, mocno dociskając do powierzchni warg. Choć może ona powodować niewielkie skutki uboczne, takie jak przebarwienie skóry sromu czy jej miejscowe podrażnienie, a w skrajnych przypadkach nawet niewielkie krwawienie z dróg rodnych, jej skuteczność sięga nawet 90% przypadków. Alternatywą dla maści estrogenowej jest stosowana miejscowo maść sterydowa.

W sytuacji, kiedy leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanego rezultatu, a zrośnięcie jest silne i oporowe, stosuje się mechaniczne rozklejenie warg sromowych u dziecka w znieczuleniu miejscowym lub w niektórych, trudnych przypadkach w znieczuleniu ogólnym. W większości przypadków zabieg wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych. Nigdy, pod żadnym pozorem nie wolno rozdzielać warg sromowych u dziecka samodzielnie, ponieważ wiąże się to z silnym bólem i dodatkowo może powodować powikłania zdrowotne.
Jeżeli została jednoznacznie ustalona przyczyna sklejenia warg sromowych u dziewczynki, oprócz wspomnianej terapii istotne jest również w miarę możliwości jej usunięcie, tak by zapobiec nawrotowi schorzenia.